دانشنامه یا دائرةالمعارف (انگلیسی: encyclopedia)، مجموعه یا گردایهٔ نوشتاریِ جامع و فشرده‌ای است که شامل اطلاعاتی دربارهٔ همهٔ شاخه‌های دانش یا شاخهٔ مشخصی از دانش است. واژه دانشنامه در زبان فارسی تاریخ کهنی دارد و دانشنامه‌های کهنی نیز به زبان فارسی نوشته شده‌اند و واژه دائرةالمعارف نیز برابرنهادهٔ اصطلاح Encyclopaedia است که خود برگرفته از اصطلاح یونانیِ enkyklios paideia به‌معنای آموزش فراگیر است، و در اصل بر مباحثی چون دستور زبان، معانی و بیان، موسیقی، ریاضیات، فلسفه، اخترشناسی، و تربیت بدنی دلالت دارد.

این مفهوم به پیدایش اندیشه گردآوری مواد آموزشی پیشرفته در اثری واحد انجامید که در آن روابط و درونمایهٔ هنرها و علوم گوناگون تشریح می‌شود. در گذشته‌ای دور، تلاش‌هایی برای تهیهٔ آثاری از این نوع به عمل آمد و در زبان انگلیسی سِر توماس الیوت (به انگلیسی: Sir Thomas Elyot) این اصطلاح را برای نخستین بار در سال ۱۵۳۱ در اثری موسوم به حاکم (به انگلیسی: Governour)، رساله‌ای دربارهٔ تعلیم و تربیت، به کار برد.  دانشنامه نباید با لغتنامه اشتباه شود: درحالی‌که لغت‌نامه‌ها به‌معنی هر یک از سر مدخل‌ هایشان که معمولاً یک واژه هستند می‌پردازند، دائرةالمعارف‌ها حاوی اطلاعاتی دربارهٔ سر مدخل‌ هایشان هستند. البته در مواردی مرز این دو روشن نیست.

وب سایتی که هم‌اکنون در آن هستید هم خود نمونه ای از دانشنامه است، که به شکل اینترنتی و همگانی و آزاد تألیف و ویرایش می‌گردد. به این گونه دانشنامه‌ها «ویکی» گفته می‌شود.

اگر می‌خواهید در دانشگاه‌های خارج از ایران در مقاطع کارشناسی ارشد یا دکتری تحصیل کنید یا این‌که قصد اشتغال در کشوری را دارد، گواهی موقت به هیچ دردتان نمی‌خورد و باید به فکر ترجمه رسمی دانشنامه باشید. اما دانشنامه چیست؟ مراحل گرفتن مدرک دانشنامه کدام است؟ دانشنامه یا گواهی پایان‌دورۀ تحصیلی از مهم‌ترین مدارک تحصیلی است و نشان می‌دهد که شما در چه مقطعی و در کدام دانشگاه تحصیل کرده‌اید. دریافت دانشنامه مراحل مختص به خودش را دارد.

دانشنامه مدرک تحصیلی معتبری است و در واقع، گواهِ فارغ‌التحصیلی شما از دانشگاه است و ارزش ترجمه دارد. بنابراین، نباید گواهی موقت و دانشنامه را با یکدیگر اشتباه بگیرید، چرا که گواهی موقت ارزش ترجمه ندارد و برای مهاجرت، به هیچ دردتان نمی‌خورد. در واقع، برای ترجمه رسمی، باید گواهی موقت‌تان را تبدیل به دانشنامه کنید. اما چگونه گواهی موقت را تبدیل به دانشنامه کنیم؟

برای تبدیل گواهی موقت به دانشنامه، باید یک سری مراحل خاص را طی کنید. البته، مراحل و شرایط آزادسازی مدرک و دریافت دانشنامه، بسته به دانشگاه محل تحصیل‌تان، متفاوت است. در ادامه، هر آنچه باید در مورد مراحل دریافت دانشنامه بدانید برای‌تان خواهیم گفت.

 

 

 

دریافت دانشنامه دانشگاه پیام نور

برای دریافت دانشنامه دانشگاه پیام نور، باید مدارک زیر را به همراه داشته باشید.

• شش قطعه عکس ۴*۳ پشت‌نویسی شده
• کارت دانشجویی
• اصول و تصویر کارت ملی
• اصل و تصویر همۀ صفحات شناسنامه
• اصل و تصویر مدرک دیپلم و پیش دانشگاهی
• اصل و تصویر مدرک کارشناسی (برای فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد)
• اصل فیش‌های مربوط به واریز شهریه
• اصل و تصویر کارت پایان خدمت یا هر گونه مدرک مربوط به وضعیت نظام وظیفه
• مراحل دریافت دانشنامه دانشگاه پیام نور

برای گرفتن دانشنامه دانشگاه پیام نور، باید به سیستم گلستان، به آدرس http://reg.pnu.ac.ir مراجعه کنید و درخواست دانشنامه دانشگاه پیام نور را ثبت کنید.

در همین سامانه پیگیری، می‌توانید مراحل صدور دانشنامه دانشگاه پیام نور را پیگیری کنید. جهت دریافت دانشنامه، باید کارت ملی و گواهی موقت‌تان را به امور دانش آموختگان ستاد استان محل تحصیل‌تان ارسال کنید.

پس از طی این مراحل، می‌توانید با مراجعۀ حضوری، دانشنامه‌تان را تحویل بگیرید.

دانشنامۀ فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد

گرفتن دانشنامه دانشگاه آزاد، به‌مراتب، آسان‌تر از دریافت دانشنامه دانشگاه سراسری است و دشواری‌ها و مراحل متعدد آن را ندارد. فقط یادتان باشد که دانشنامه را در صورتی می‌توانید دریافت کنید که حداقل شش ماه از تاریخ صدور گواهی موقت‌تان گذشته باشد.

البته، قبل از هر چیزی، باید بگوییم اگر دانشنامه‌تان بعد از تاریخ یکم بهمن سال ۱۳۸۸ (۱/۱۱/۱۳۸۸) صادر شده است، مهر سازمان مرکزی و هولوگرام دارد و دیگر نیازی به طی کردن این مراحل ندارید.

در ادامه، هر آنچه باید در مورد نحوه گرفتن دانشنامه دانشگاه آزاد بدانید برای‌تان خواهیم گفت.

مدارک لازم برای دریافت دانشنامه دانشگاه ازاد

و اما مدارک لازم برای دریافت دانشنامه دانشگاه آزاد! برای دریافت دانشنامه دانشگاه آزاد، باید مدارک زیر را ارائه کنید:

• گواهی موقت
• تسویه حساب از واحد محل تحصیل
• نامه تسویه حساب وام دانشجویی
• تصویر کارت ملی
• تصویر همۀ صفحات شناسنامه
• دو قطعه عکس ۴*۳
• ارائۀ اصل و تصویر کارت پایان خدمت، معافیت، برگۀ سبز اعزام به خدمت یا برگۀ اشتغال به خدمت
• گواهی اشتغال به تحصیل در مقاطع بالاتر

یادتان باشد که دانشنامه دانشگاه آزاد را نیز فقط به خودتان یا کسی که از طرف شما، وکالتنامۀ محضری داشته باشد تحویل می‌دهند. به عبارت دیگر، اگر خودتان حضور نداشته باشید، دریافت دانشنامه فقط از طریق وکالت اخذ مدرک تحصیلی دانشنامه امکان‌پذیر خواهد بود.

بعد از آزادساری دانشنامه و دریافت آن، باید مهر سازمان مرکزی دانشگاه آزاد را نیز دریافت کنید تا دانشنامه‌تان ارزش ترجمه در دارالترجمه پیدا کند.

دریافت دانشنامه رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه آزاد

و اما می‌رسیم به دانشنامه رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه آزاد! در این مورد نیز، اگر مدرک تحصیلی‌تان پیش از تاریخ یکم بهمن ۱۳۸۸ صادر شده باشد، باید علاوه بر اقدام برای دریافت هولوگرام و مهر سازمان مرکزی دانشگاه آزاد، مهر وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی را نیز دریافت کنید.

اما مدرک‌تان پس از این تاریخ صادر شده است، فقط باید به دنبال دریافت مهر وزارت بهداشت و درمان آموزش باشید، دیگر نیازی به دریافت هولوگرام و مهر سازمان مرکزی دانشگاه آزاد نیست.

سخن آخر

همان‌طور که مشاهده کردید، دریافت دانشنامه مراحل مختص به خودش را دارد. اگر می‌خواهید مدارک‌تان را به ترجمه بسپارید، باید این مراحل را طی کنید.